Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ

Το προφίλ του σύγχρονου καταναλωτή (στο Δυτικό Κόσμο και κυρίως στην Ε.Ε) διαμορφώνεται από τις δημογραφικές κοινωνικοπολιτικές, οικονομικές τάσεις και εξελίξεις. Σ’ αυτή την ενότητα παρουσιάζονται τα κυριότερα χαρακτηριστικά του σύγχρονου καταναλωτή όπως καταγράφονται από πληθώρα σχετικών μελετών.

 Οι αλλαγές στην ηλικιακή κατανομή των πληθυσμών με την αύξηση του συνολικού αλλά και της αριθμητική αύξηση των ομάδων μεγαλύτερων ηλικιών, έχουν μετατοπίσει την προσοχή των marketers στην προσφορά συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών. Επιπλέον οι νεότεροι καταναλωτές είναι εκείνη που ακολουθούν πιο πιστά τις επιταγές της μόδας και του σύγχρονου τρόπου ζωής. Αν και το βιοτικό επίπεδο έχει γενικά ανεβεί , παράλληλα υπάρχουν διαφορές οικονομική δυνατότητα ανάμεσα σε διαφορετικές γεωγραφικές περιφέρειες ενώ γεγονός αποτελεί το ότι εξακολουθεί  να καταγράφεται αύξηση του χάσματος μεταξύ «έχοντας» και «μη έχοντας». Η παράδοση μορφή της οικογένειας (του νοικοκυριού) συνεχίζει να αλλάζει (μονοπρόσωπα νοικοκυριά, διαζύγια, διπλά εισοδήματα κ.λ). Επομένως τείνει να μεταβληθεί δραματικά ο παραδοσιακός οικογενειακός πυρήνας.

Ο  Σύγχρονος Καταναλωτής είναι περισσότερο προσανατολισμένος στην αξία και περισσότερο απαιτητικός. Οι παγκόσμιες υφέσεις των τελευταίων 20 ετών έκαναν τον καταναλωτή περισσότερο ευαίσθητο στην τιμή των προϊόντων χωρίς όμως αυτή η ευαισθησία του να είναι σε βάρος της ποιότητας. Αν και ευαίσθητος στην τιμή, ο σύγχρονος καταναλωτής επιμένει στην ποιότητα αναζητώντας προϊόντα αποτελεσματικά που του λύνουν τα προβλήματα της καθημερινότητας.

Ο καταναλωτής πλέον είναι περισσότερο μορφωμένος, περισσότερο έξυπνος από ποτέ και εξαιρετικά ενημερωμένος. Γνωρίζει ποιο προϊόν θέλει από πού και ποτέ θα το αγοράσει , φυσικά στην κατάλληλη γι’ αυτό τιμή. Είναι δύσπιστος σε εκπτώσεις ή ορισμένες ειδικές προσφορές και δύσκολα αγοράζει οτιδήποτε του προσφέρουν. Έχει «εκπαιδευτή» εκτιθέμενος στην λογική του Μάρκετινγκ και της διαφήμισης. Αυτή η «εκπαίδευση» του καταναλωτή ξεκινάει από πολύ μικρή ηλικίες. Χαρακτηριστικά είναι τα συμπεράσματα μελετών της Research International Hellas με group discussions μητέρων που έδειξαν ύπαρξη γνώσης μαρκών σε ηλικία 2,5 ετών. Τέτοιες αξίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και την πνευματικότητα, τις ανθρώπινες άξιες, την απλότητα την ειλικρίνεια την ατομική αναγέννηση και την υγεία, την αξιοπιστία.  

Η έλλειψη διαθέσιμου χρόνου είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά του σύγχρονου καταναλωτή. Αν και έχει περισσότερες επιλογές σήμερα από ποτέ, διαθέτει λιγότερο χρόνο για ψώνια και λιγότερο χρόνο για προετοιμασία διαφόρων καθημερινών πραγμάτων. Αυτό που σε πολλές περιπτώσεις «αγοράζει» είναι (πολύτιμος) χρόνος και διευκόλυνση. Ιδιαίτερα με τα τελευταία αυτά χαρακτηριστικά του σύγχρονου καταναλωτή συνδέονται η ανάπτυξη και η διείσδυση του Internet. 

Μελετώντας τις τάσεις της νέας πραγματικότητας και κάνοντας αναγωγή τους στο μέλλον προκύπτουν ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του σύγχρονου και «αυριανού» καταναλωτή. Συγκεκριμένα η σημερινή «πείνα» για χρόνο θα μετατραπεί σε αγωνία του πως αυριανός καταναλωτής θα διαχειριστεί αυτόν το χρόνο. Θα πρέπει επίσης να αποφασίσει σε ποια μέσα μαζικής επικοινωνίας θα αποταθεί για την ενημέρωση  και πληροφόρηση του, η οποία αν υποθέσουμε ότι σήμερα είναι «περιορισμένη», αύριο θα είναι «άπλετη», ενώ ο ίδιος από «παθητικός» πολίτης- δέκτης προβλέπεται να καταστεί «υπέρ-ενεργητικός». Οι βασικές τουλάχιστον ανάγκες των καταναλωτών θα είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν με περισσότερους τρόπου και επομένως η έμφαση θα δίδεται στην κάλυψη των επιθυμιών. Οι καταναλωτές τέλος θα προτιμούν να τους αποκαλούν οι marketers «ανθρώπους» παρά «καταναλωτές».

Πηγή: "Συμπεριφορά Καταναλωτή & Στρατηγική Μάρκετινγκ" Γεωργος ι. Σιώμκος
 
Επιμέλεια: Αλεξία Ανδρέου